Nhất Thống Thiên Hạ - Chương 102
topicNhất Thống Thiên Hạ - Chương 102 :Kiến Gia Năm Thứ Nhất
Hai bên, người tung quyền, người xuất cước không ngừng nghỉ. Tốc độ ra chiêu càng lúc càng nhanh, tiếng gió vù vù được tạo ra bởi những đòn đánh của hai người lan tỏa mọi phía, những âm thanh huỳnh huỵch vang lên không dứt.
Trải qua trăm chiêu có thừa, hai người tách nhau ra, Cao Ngạo loạng choạng cố đứng vững, hai đầu gối dường như không chống đỡ nổi thân mình. Lý Hạo vẫn hoàn toàn tự nhiên, chỉ có mồ hôi túa ra ướt đẫm khuôn mặt và lưng áo.
Lý Hạo cười hỏi: “Thế nào hả? Còn đứng được nữa không? Trẫm đã vận dụng bộ quyền pháp Long Hổ Tranh Châu đến bảy thành công lực như vậy mà khanh vẫn còn đứng được thì chứng tỏ khả năng chịu đựng của khanh cũng không phải tầm thường. Đủ rồi, không cần phải so đấu nữa, về ghế ngồi thôi.” Lý Hạo trở về ghế vua, ngồi xuống.
Cao Ngạo kính cẩn đáp: “Tuân lệnh Hoàng thượng.” Cao Ngạo nhích từng bước khó khăn đến chỗ ghế của mình.
Đợi cho Cao Ngạo hồi sức, Lý Hạo tò mò: “Những chiêu thức của khanh có phải học hỏi từ những tinh túy của cách thức vận hành, cách thức công phá của nỏ liên châu?”
“Bẩm Hoàng thượng, đúng thế ạ. Tổ tiên Cao Lỗ ngày đêm nghiên cứu nâng cao sức chiến đấu của nỏ thần, đồng thời người cũng sáng chế ra môn cước pháp Nỏ Thần Vạn Tiễn phỏng theo nỏ thần. Nhờ môn võ công cao cường này cộng với nỏ thần trong tay mà gia tộc họ Cao chỉ với vài trăm người đã chặn đứng được hàng vạn quân Triệu để An Dương Vương kịp thời chạy thoát, tiếc là...” Cao Ngạo lộ vẻ u buồn trả lời.
“Môn cước pháp Nỏ Thần Vạn Tiễn không phải bình thường, trẫm phải vất vả lắm mới có thể phá giải nổi. Lúc nào rảnh rỗi, trẫm sẽ cùng khanh luận bàn để hóa giải những nhược điểm của nó. À, chiếc nỏ mà lần trước khanh đem bán có phải là nỏ liên châu hay không?” Lý Hạo dò hỏi.
“Không giấu gì Hoàng thượng, thảo dân chính là tộc trưởng hiện tại của gia tộc họ Cao. Chiếc nỏ mà thảo dân đem bán chỉ là một phiên bản của nỏ liên châu. Trải qua hàng ngàn năm, gia tộc của thảo dân sáng chế và cải tiến ra rất nhiều loại nỏ liên châu. Trong đó, ông nội của thảo dân là kỳ tài trong lĩnh vực này đã chế tạo ra loại nỏ liên châu tay cầm kiểu mới có thể bắn ra với tốc độ nhanh hơn, mạnh hơn nhiều so với những loại nỏ đời trước. Đặc biệt ông nội của thảo dân dựa vào những bản vẽ cỗ máy bắn nỏ mà ông tổ Cao Lỗ đặt trên tường thành Cổ Loa năm nào, cải tiến ra những xe nỏ tân tiến hơn rất nhiều. Thưa Hoàng thượng, hôm nay đi yết kiến hoàng thượng. Thảo dân đã chuẩn bị sẵn, đem theo những bản vẽ về các loại nỏ liên châu kiểu mới mà gia tộc họ Cao dầy công sáng tạo.” Cao Ngạo lấy ra những tập giấy trong ngực áo, dâng lên cho Lý Hạo bằng cả hai tay.
“Hay, hay lắm, quả là kỳ tích, có những bản thiết kế thần kỳ này trong tay, công cuộc giành lại vương triều càng khả quan hơn nữa. Khanh chính là đại công thần của quốc gia, đại anh hùng của dân tộc.” Lý Hạo vỗ bàn tán thưởng.
Khen xong, Lý Hạo nghiêm nghị tiếp lời: “Trẫm hỏi lại lần nữa, khanh có quyết chí đi theo trẫm tới cùng hay không? Trẫm báo trước con đường phía trước cực kỳ gian nan nguy hiểm, khanh có thể phải làm những chuyện trái với lương tâm, có thể phải hy sinh cả tính mạng của mình. Khanh có nguyện cùng sánh vai với trẫm mở ra tương lai huy hoàng của nước Đại Việt?”
“Vì một minh quân hùng tài đại lược như Hoàng thượng, dù cho Hoàng thượng có bắt Cao Ngạo nhảy vào biển lửa, Cao Ngạo quyết không từ nan.” Cao Ngạo thẳng thắn trả lời.
“Tốt.” Lý Hạo thò tay vào ngực áo, lấy hai quyển sách, ném về phía Cao Ngạo.
Cao Ngạo chụp hai quyển sách, lật ra xem, trên bìa quyển sách thứ nhất có dòng chữ màu xanh đỏ uốn lượn Long Hổ Song Sát, quyển sách thứ hai có dòng chữ màu xám tro Xã Hội Đen.
“Đây là hai quyển bí kíp tâm đắc nhất của trẫm. Khanh hãy học thuộc lòng hai quyển bí kíp ấy, tự mình nghiền ngẫm, phần nào không hiểu thì hỏi trẫm, trẫm sẽ giảng giải những yếu quyết trong đó. Từ giờ trở đi khanh chính là truyền nhân của trẫm, nên nhớ, thế gian này chỉ có trẫm và khanh biết sự tồn tại của hai quyển bí kíp, khanh học xong thì đốt chúng đi.” Lý Hạo từ tốn nói.
“Tuân lệnh Hoàng thượng.” Cao Ngạo tuân phục.
“Trẫm hy vọng khanh sẽ không phụ lòng trẫm. Ngay bây giờ, trẫm sắc phong cho khanh làm vương gia, danh hiệu Ngạo Vương. Khanh yên tâm, tuy tước hiệu vương gia của khanh không công bố ra ngoài, nhưng có hiệu lực cực cao đối với những người thân tín với trẫm. Khanh hãy lấy thân phận tộc trưởng, kêu gọi con cháu họ Cao trên khắp mọi miền đất nước tụ họp về đây, quy tụ dưới trướng của trẫm, xuất lực vì nhà Lý. Sự hy sinh của khanh không phải là sự hy sinh vô ích. Từ rày về sau gia tộc họ Cao không phải sống cúi đầu nữa, trẫm sẽ làm cho gia tộc họ Cao được vinh danh với đời, con cháu họ Cao sẽ được trọng dụng làm quan lớn trong triều, đời sau của dòng họ Cao sẽ luôn luôn được hưởng thụ ân trạch, lộc hậu triều đình. Trẫm tin tưởng khanh sẽ làm ra những chuyện kinh thiên động địa, khanh sẽ trở thành huyền thoại, khanh sẽ trở thành vua của thế giới ngầm. Ha ha ha...” Tiếng cười sang sảng của Lý Hạo vang vọng khắp phòng.
Quả thực như thế, trong tương lai, biệt hiệu Ngạo Vương đã trở thành huyền thoại. Cái tên Ngạo Vương đã khiến cho toàn bộ giới giang hồ trong thiên hạ phải cúi đầu thần phục, cái tên Ngạo Vương đã viết nên những giai thoại lẫy lừng về một ông trùm đầu tiên trên thế giới. Tuy nhiên, dưới con mắt chúng nhân lại không ai hay biết, Ngạo Vương đơn giản chỉ là Bàn Tay Đen của Hoàng đế vĩ đại nhất cổ kim, Hoàng đế Lý Hạo Sảm.
* * * * * * * * * *
Đông qua, xuân tới, năm hết, tết đến. Ngày 1 tháng 1 năm 1211, Đại Việt bước sang trang sử mới, Hoàng đế Lý Hạo Sảm chính thức đăng cơ, cáo chiếu thiên hạ, đặt niên hiệu là Kiến Gia, tôn hiệu là Tự Thiên Thống Ngự Khâm Nhân Hoành Hiếu Hoàng đế.
Mặc cho chiến tranh loạn lạc xảy ra khắp nơi, mặc cho thiên tai hỏa hoạn đang hoành hành khắp chốn, toàn dân đều nô nức đón chào năm mới. Họ tràn trề đặt niềm hy vọng vào mùa xuân mới, có vua mới trị vì, họ có thể lại được chứng kiến thời hưng thịnh khi xưa, thời kỳ đã qua, thời kỳ mà hoàng đế khai quốc Lý Thái Tổ còn tại thế.
Người dân cầu chúc cái tết năm nay, họ sẽ đủ ăn đủ mặc, được vui vẻ với người thân, sống hạnh phúc bên con cháu. Ai đi đâu thì cũng phải trở về sum họp gia đình, thăm họ hàng, quê hương. Cha mẹ mong con, anh chị em mong nhau, đến hàng xóm cũng hỏi thăm, nếu có người về thì cũng chia sẻ niềm vui ấy. Mong ước của những người dân cũng chỉ bình thường như thế, yêu chuộng hòa bình, sống có ân nghĩa, thủy chung, sống bình lặng, khiêm nhường là bản tính của con người Đại Việt.
Phố phường Thăng Long ngày vui đón tết càng rạo rực hơn nữa, đâu đâu cũng nghe tiếng pháo nổ đì đùng, đâu đâu cũng nhìn thấy những cây nêu bằng cây tre cao và thẳng ở trước cửa mỗi nhà, trên đó treo lá cờ ngũ sắc, con chim chiếc lá bằng sứ, quả chuông nhỏ cùng những giải lụa đủ màu sặc sỡ.
Nhìn những gương mặt rạng ngời, phấn khởi của người dân khi ra đường làm cho mọi người đều xuất hiện cảm giác hào hứng, vui lây. Đây là dịp mọi người làm mới lại về phần tình cảm và tinh thần để mối liên hệ với người thân được gắn bó hơn, tinh thần thoải mái, tươi vui hơn... Bao nhiêu mối nợ nần đều được thanh toán trước khi bước qua năm mới. Với mỗi người, những buồn phiền, cãi vã được dẹp qua một bên. Tối thiểu ba ngày tết, mọi người cười hòa với nhau, nói năng từ tốn, lịch sự để mong suốt năm sắp tới mối quan hệ được tốt đẹp. Dịp tết là dịp tỏ ân nghĩa tình cảm, con cái tạ ơn cha mẹ, cha mẹ tạ ơn ông bà, tổ tiên, học trò tết thầy đồ, bệnh nhân tết thầy lang, con rể tết cha mẹ vợ...
Đời sống sinh hoạt ngày tết của dân thường cực kỳ phong phú, nhưng đều có nét đặc trưng được khái quát qua bài ca dao như sau:
Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ.
Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh.
Tết là điểm giao thời giữa năm cũ và năm mới, giữa một chu kỳ vận hành của đất trời, vạn vật cỏ cây. Ngày tết ở Đại Việt có ý nhĩa nhân văn vô cùng sâu sắc, thể hiện sự trường tồn cuộc sống, khao khát của con người về sự hài hòa Thiên - Địa - Nhân. Ngày lễ tết chính là ngày lễ thiêng liêng, cao cả đối với tất cả mọi người, từ tầng lớp bình dân cho đến tầng lớp quý tộc. Những ngày tết, nhà nào cũng nghi ngút khói bếp bay lên, không khí vui nhộn xiết bao. Dù nhà giàu, hay nhà nghèo cũng đều xắn tay gói bánh chưng làm bánh dày. Thói quen gói bánh chưng, bánh dày đã có từ thời các vua Hùng mở nước.
Nhà nhà đua nhau vo gạo, đãi đỗ, mổ lợn, hái lá dong, nhà nào không tự trồng được lá dong thì bắt buộc phải vào rừng tìm lá, hoặc đặt mua từ trước. Người lớn đi đốn củi, trẻ nhỏ đi chẻ lạt giang, và tất cả thành viên trong gia đình hì hục luộc bánh suốt đêm với ngọn lửa cháy bập bùng. Dù cho cái rét căm căm của những cơn gió bấc có thấm vào da thịt, dù cho cái lạnh giá của những cơn mưa phùn có thấu vào tâm can, thì họ vẫn thay phiên nhau ngồi canh nồi luộc bánh, để trông chừng cho bếp lửa luôn rực cháy tựa như niềm tin của họ về tương lai tươi sáng. Khi gia đình quây quần bên nồi bánh chưng, những đứa trẻ ham vui còn bày ra các trò chơi như tam cúc, cờ gánh, cờ nhảy, cờ tướng, kiệu, chắn, tổ tôm... ai thích trò nào chơi trò ấy.
Hạnh phúc nhất là lúc chiếc bánh ra lò, chiếc bánh đầu tiên dùng để cúng ông bà tổ tiên, nhằm bày tỏ lòng thành kính biết ơn. Tàn nén nhang, con cháu trong gia đình tranh nhau bóc bánh ăn, tiếng chí chóe cãi cọ của trẻ thơ, tiếng nói cười vui vẻ của người lớn, là những hình ảnh sống động vô ngần. Đấy, cái tết của người dân nó giản dị như thế đấy.
Vào dịp đầu xuân, quan lại thi nhau khai ấn, mở triện để năm mới có thể thăng quan tiến chức. Học trò, sĩ phu múa bút làm thơ, viết câu đối, bài vè, viết hoành phi để tặng nhau mà chúc tụng ngày đạt công danh. Chuyện khai bút không phải chuyện đùa, các nho sinh chọn lúc giao thừa xong, chọn giờ Hoàng đạo không kể mùng một là ngày tốt hay xấu, mới tiến hành khai bút.
Nhà nông lại khai canh, theo tín ngưỡng dân gian bắt nguồn từ quan niệm "Ơn trời mưa nắng phải thì", người nông dân còn cho đây là dịp để tưởng nhớ đến các vị thần linh có liên quan đến sự được, mất của mùa màng như thần Đất, thần Mưa, thần Sấm, thần Nước, thần Mặt trời... người nông dân cũng không quên ơn những loài vật, cây cối đã giúp đỡ, nuôi sống họ, từ hạt lúa đến trâu bò, gia cầm, gia súc.
Thương nhân, lái buôn rục rịch mở hàng lấy ngày. Những cửa hiệu bày biện những đồ vật mới mẻ, sáng choang, thú hút ánh mắt của khách vui xuân. Vì mọi nhà buôn bán đồng loạt chọn ngày tốt nên phiên chợ đầu xuân vẫn đông, mặc dầu người bán chỉ bán lấy lệ, người đi chợ phần lớn là đi chơi xuân.
Dân tộc Việt vốn cần cù, ai cũng muốn năm mới vận hội hanh thông, làm ăn suôn sẻ. Sau ngày mùng một, dù có mải vui tết cũng chọn ngày "Khai nghề", "Làm lấy ngày". Nếu như mùng một tốt thì chiều mùng một bắt đầu. Người thợ thủ công nếu chưa ai thuê mướn đầu năm thì cũng tự làm cho gia đình một sản phẩm, một dụng cụ gì đó.
Tết là phong tục đẹp của dân tộc Việt, là truyền thống đậm tính nhân văn, phong phú về lễ nghi, giàu có về bản sắc văn hóa dân tộc. Ngày lễ tết của Việt có sức sống vô cùng mãnh liệt, trải qua hàng ngàn năm, dân ta vẫn giữ y nguyên những gì vốn có của người Việt, ẩn chứa trong những lễ nghi còn có bóng dáng của tục lệ phương Bắc, nhưng người Việt luôn biết chắt lọc những cái hay, cái đẹp, cái tinh túy để hòa trộn vào đời sống của mình. Ngàn năm sau, người Việt vẫn thế, dù cho có bị ảnh hưởng của văn hóa phương tây, nhưng phong tục cổ truyền ngày tết vẫn không bao giờ thay đổi, không hề nhạt nhòa, ngày tết vẫn được duy trì trên những nét đại thể, đó là tính dân tộc, đó là lòng tự tôn của dân ta, là nét đẹp tôn trọng truyền thống dân tộc, sẽ mãi mãi lưu truyền ngàn năm vạn năm cho đời đời hậu thế.
Chú thích:
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Việt Nam văn hóa sử cương, nhà xuất bản Tp. Hồ Chí Minh. Tác giả: Đào Duy Anh.
2. Văn hóa dân gian Việt Nam trong bối cảnh văn hóa Đông Nam Á, nhà xuất bản Khoa học Xã hội. Tác giả: Đinh Gia Khánh.
3. Việt Nam phong tục, nhà xuất p2e2u bản Tp. Hồ Chí Minh. Tác giả Phan Kế Bính.
4. Cơ sở văn hóa Việt Nam, nhà xuất bản GD. Tác giả: Trần Ngọc Thêm.
5. Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam: Cái nhìn hệ thống - loại hình, nhà xuất bản Tp. Hồ Chí Minh. Tác giả: Trần Ngọc Thêm.
6. 101 điều cần biết về tín ngưỡng và phong tục Việt Nam, nhà xuất bản Thời đại. Biên soạn: Trương Thìn.
7. Tham khảo ở mục phong tục tập quán, trên trang web Bách khoa toàn thư văn hóa Việt Nam.
8. Tham khảo ở mục lễ tết, trên trang web của Tổng cục du lịch Việt Nam.
Không Khoa Học Ngự Thú Truyện sủng thú cực hay, phá đảo mọi bảng xếp hạng tại Trung. Mn không nên bỏ lỡ siêu phẩm!
Trải qua trăm chiêu có thừa, hai người tách nhau ra, Cao Ngạo loạng choạng cố đứng vững, hai đầu gối dường như không chống đỡ nổi thân mình. Lý Hạo vẫn hoàn toàn tự nhiên, chỉ có mồ hôi túa ra ướt đẫm khuôn mặt và lưng áo.
Lý Hạo cười hỏi: “Thế nào hả? Còn đứng được nữa không? Trẫm đã vận dụng bộ quyền pháp Long Hổ Tranh Châu đến bảy thành công lực như vậy mà khanh vẫn còn đứng được thì chứng tỏ khả năng chịu đựng của khanh cũng không phải tầm thường. Đủ rồi, không cần phải so đấu nữa, về ghế ngồi thôi.” Lý Hạo trở về ghế vua, ngồi xuống.
Cao Ngạo kính cẩn đáp: “Tuân lệnh Hoàng thượng.” Cao Ngạo nhích từng bước khó khăn đến chỗ ghế của mình.
Đợi cho Cao Ngạo hồi sức, Lý Hạo tò mò: “Những chiêu thức của khanh có phải học hỏi từ những tinh túy của cách thức vận hành, cách thức công phá của nỏ liên châu?”
“Bẩm Hoàng thượng, đúng thế ạ. Tổ tiên Cao Lỗ ngày đêm nghiên cứu nâng cao sức chiến đấu của nỏ thần, đồng thời người cũng sáng chế ra môn cước pháp Nỏ Thần Vạn Tiễn phỏng theo nỏ thần. Nhờ môn võ công cao cường này cộng với nỏ thần trong tay mà gia tộc họ Cao chỉ với vài trăm người đã chặn đứng được hàng vạn quân Triệu để An Dương Vương kịp thời chạy thoát, tiếc là...” Cao Ngạo lộ vẻ u buồn trả lời.
“Môn cước pháp Nỏ Thần Vạn Tiễn không phải bình thường, trẫm phải vất vả lắm mới có thể phá giải nổi. Lúc nào rảnh rỗi, trẫm sẽ cùng khanh luận bàn để hóa giải những nhược điểm của nó. À, chiếc nỏ mà lần trước khanh đem bán có phải là nỏ liên châu hay không?” Lý Hạo dò hỏi.
“Không giấu gì Hoàng thượng, thảo dân chính là tộc trưởng hiện tại của gia tộc họ Cao. Chiếc nỏ mà thảo dân đem bán chỉ là một phiên bản của nỏ liên châu. Trải qua hàng ngàn năm, gia tộc của thảo dân sáng chế và cải tiến ra rất nhiều loại nỏ liên châu. Trong đó, ông nội của thảo dân là kỳ tài trong lĩnh vực này đã chế tạo ra loại nỏ liên châu tay cầm kiểu mới có thể bắn ra với tốc độ nhanh hơn, mạnh hơn nhiều so với những loại nỏ đời trước. Đặc biệt ông nội của thảo dân dựa vào những bản vẽ cỗ máy bắn nỏ mà ông tổ Cao Lỗ đặt trên tường thành Cổ Loa năm nào, cải tiến ra những xe nỏ tân tiến hơn rất nhiều. Thưa Hoàng thượng, hôm nay đi yết kiến hoàng thượng. Thảo dân đã chuẩn bị sẵn, đem theo những bản vẽ về các loại nỏ liên châu kiểu mới mà gia tộc họ Cao dầy công sáng tạo.” Cao Ngạo lấy ra những tập giấy trong ngực áo, dâng lên cho Lý Hạo bằng cả hai tay.
“Hay, hay lắm, quả là kỳ tích, có những bản thiết kế thần kỳ này trong tay, công cuộc giành lại vương triều càng khả quan hơn nữa. Khanh chính là đại công thần của quốc gia, đại anh hùng của dân tộc.” Lý Hạo vỗ bàn tán thưởng.
Khen xong, Lý Hạo nghiêm nghị tiếp lời: “Trẫm hỏi lại lần nữa, khanh có quyết chí đi theo trẫm tới cùng hay không? Trẫm báo trước con đường phía trước cực kỳ gian nan nguy hiểm, khanh có thể phải làm những chuyện trái với lương tâm, có thể phải hy sinh cả tính mạng của mình. Khanh có nguyện cùng sánh vai với trẫm mở ra tương lai huy hoàng của nước Đại Việt?”
“Vì một minh quân hùng tài đại lược như Hoàng thượng, dù cho Hoàng thượng có bắt Cao Ngạo nhảy vào biển lửa, Cao Ngạo quyết không từ nan.” Cao Ngạo thẳng thắn trả lời.
“Tốt.” Lý Hạo thò tay vào ngực áo, lấy hai quyển sách, ném về phía Cao Ngạo.
Cao Ngạo chụp hai quyển sách, lật ra xem, trên bìa quyển sách thứ nhất có dòng chữ màu xanh đỏ uốn lượn Long Hổ Song Sát, quyển sách thứ hai có dòng chữ màu xám tro Xã Hội Đen.
“Đây là hai quyển bí kíp tâm đắc nhất của trẫm. Khanh hãy học thuộc lòng hai quyển bí kíp ấy, tự mình nghiền ngẫm, phần nào không hiểu thì hỏi trẫm, trẫm sẽ giảng giải những yếu quyết trong đó. Từ giờ trở đi khanh chính là truyền nhân của trẫm, nên nhớ, thế gian này chỉ có trẫm và khanh biết sự tồn tại của hai quyển bí kíp, khanh học xong thì đốt chúng đi.” Lý Hạo từ tốn nói.
“Tuân lệnh Hoàng thượng.” Cao Ngạo tuân phục.
“Trẫm hy vọng khanh sẽ không phụ lòng trẫm. Ngay bây giờ, trẫm sắc phong cho khanh làm vương gia, danh hiệu Ngạo Vương. Khanh yên tâm, tuy tước hiệu vương gia của khanh không công bố ra ngoài, nhưng có hiệu lực cực cao đối với những người thân tín với trẫm. Khanh hãy lấy thân phận tộc trưởng, kêu gọi con cháu họ Cao trên khắp mọi miền đất nước tụ họp về đây, quy tụ dưới trướng của trẫm, xuất lực vì nhà Lý. Sự hy sinh của khanh không phải là sự hy sinh vô ích. Từ rày về sau gia tộc họ Cao không phải sống cúi đầu nữa, trẫm sẽ làm cho gia tộc họ Cao được vinh danh với đời, con cháu họ Cao sẽ được trọng dụng làm quan lớn trong triều, đời sau của dòng họ Cao sẽ luôn luôn được hưởng thụ ân trạch, lộc hậu triều đình. Trẫm tin tưởng khanh sẽ làm ra những chuyện kinh thiên động địa, khanh sẽ trở thành huyền thoại, khanh sẽ trở thành vua của thế giới ngầm. Ha ha ha...” Tiếng cười sang sảng của Lý Hạo vang vọng khắp phòng.
Quả thực như thế, trong tương lai, biệt hiệu Ngạo Vương đã trở thành huyền thoại. Cái tên Ngạo Vương đã khiến cho toàn bộ giới giang hồ trong thiên hạ phải cúi đầu thần phục, cái tên Ngạo Vương đã viết nên những giai thoại lẫy lừng về một ông trùm đầu tiên trên thế giới. Tuy nhiên, dưới con mắt chúng nhân lại không ai hay biết, Ngạo Vương đơn giản chỉ là Bàn Tay Đen của Hoàng đế vĩ đại nhất cổ kim, Hoàng đế Lý Hạo Sảm.
* * * * * * * * * *
Đông qua, xuân tới, năm hết, tết đến. Ngày 1 tháng 1 năm 1211, Đại Việt bước sang trang sử mới, Hoàng đế Lý Hạo Sảm chính thức đăng cơ, cáo chiếu thiên hạ, đặt niên hiệu là Kiến Gia, tôn hiệu là Tự Thiên Thống Ngự Khâm Nhân Hoành Hiếu Hoàng đế.
Mặc cho chiến tranh loạn lạc xảy ra khắp nơi, mặc cho thiên tai hỏa hoạn đang hoành hành khắp chốn, toàn dân đều nô nức đón chào năm mới. Họ tràn trề đặt niềm hy vọng vào mùa xuân mới, có vua mới trị vì, họ có thể lại được chứng kiến thời hưng thịnh khi xưa, thời kỳ đã qua, thời kỳ mà hoàng đế khai quốc Lý Thái Tổ còn tại thế.
Người dân cầu chúc cái tết năm nay, họ sẽ đủ ăn đủ mặc, được vui vẻ với người thân, sống hạnh phúc bên con cháu. Ai đi đâu thì cũng phải trở về sum họp gia đình, thăm họ hàng, quê hương. Cha mẹ mong con, anh chị em mong nhau, đến hàng xóm cũng hỏi thăm, nếu có người về thì cũng chia sẻ niềm vui ấy. Mong ước của những người dân cũng chỉ bình thường như thế, yêu chuộng hòa bình, sống có ân nghĩa, thủy chung, sống bình lặng, khiêm nhường là bản tính của con người Đại Việt.
Phố phường Thăng Long ngày vui đón tết càng rạo rực hơn nữa, đâu đâu cũng nghe tiếng pháo nổ đì đùng, đâu đâu cũng nhìn thấy những cây nêu bằng cây tre cao và thẳng ở trước cửa mỗi nhà, trên đó treo lá cờ ngũ sắc, con chim chiếc lá bằng sứ, quả chuông nhỏ cùng những giải lụa đủ màu sặc sỡ.
Nhìn những gương mặt rạng ngời, phấn khởi của người dân khi ra đường làm cho mọi người đều xuất hiện cảm giác hào hứng, vui lây. Đây là dịp mọi người làm mới lại về phần tình cảm và tinh thần để mối liên hệ với người thân được gắn bó hơn, tinh thần thoải mái, tươi vui hơn... Bao nhiêu mối nợ nần đều được thanh toán trước khi bước qua năm mới. Với mỗi người, những buồn phiền, cãi vã được dẹp qua một bên. Tối thiểu ba ngày tết, mọi người cười hòa với nhau, nói năng từ tốn, lịch sự để mong suốt năm sắp tới mối quan hệ được tốt đẹp. Dịp tết là dịp tỏ ân nghĩa tình cảm, con cái tạ ơn cha mẹ, cha mẹ tạ ơn ông bà, tổ tiên, học trò tết thầy đồ, bệnh nhân tết thầy lang, con rể tết cha mẹ vợ...
Đời sống sinh hoạt ngày tết của dân thường cực kỳ phong phú, nhưng đều có nét đặc trưng được khái quát qua bài ca dao như sau:
Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ.
Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh.
Tết là điểm giao thời giữa năm cũ và năm mới, giữa một chu kỳ vận hành của đất trời, vạn vật cỏ cây. Ngày tết ở Đại Việt có ý nhĩa nhân văn vô cùng sâu sắc, thể hiện sự trường tồn cuộc sống, khao khát của con người về sự hài hòa Thiên - Địa - Nhân. Ngày lễ tết chính là ngày lễ thiêng liêng, cao cả đối với tất cả mọi người, từ tầng lớp bình dân cho đến tầng lớp quý tộc. Những ngày tết, nhà nào cũng nghi ngút khói bếp bay lên, không khí vui nhộn xiết bao. Dù nhà giàu, hay nhà nghèo cũng đều xắn tay gói bánh chưng làm bánh dày. Thói quen gói bánh chưng, bánh dày đã có từ thời các vua Hùng mở nước.
Nhà nhà đua nhau vo gạo, đãi đỗ, mổ lợn, hái lá dong, nhà nào không tự trồng được lá dong thì bắt buộc phải vào rừng tìm lá, hoặc đặt mua từ trước. Người lớn đi đốn củi, trẻ nhỏ đi chẻ lạt giang, và tất cả thành viên trong gia đình hì hục luộc bánh suốt đêm với ngọn lửa cháy bập bùng. Dù cho cái rét căm căm của những cơn gió bấc có thấm vào da thịt, dù cho cái lạnh giá của những cơn mưa phùn có thấu vào tâm can, thì họ vẫn thay phiên nhau ngồi canh nồi luộc bánh, để trông chừng cho bếp lửa luôn rực cháy tựa như niềm tin của họ về tương lai tươi sáng. Khi gia đình quây quần bên nồi bánh chưng, những đứa trẻ ham vui còn bày ra các trò chơi như tam cúc, cờ gánh, cờ nhảy, cờ tướng, kiệu, chắn, tổ tôm... ai thích trò nào chơi trò ấy.
Hạnh phúc nhất là lúc chiếc bánh ra lò, chiếc bánh đầu tiên dùng để cúng ông bà tổ tiên, nhằm bày tỏ lòng thành kính biết ơn. Tàn nén nhang, con cháu trong gia đình tranh nhau bóc bánh ăn, tiếng chí chóe cãi cọ của trẻ thơ, tiếng nói cười vui vẻ của người lớn, là những hình ảnh sống động vô ngần. Đấy, cái tết của người dân nó giản dị như thế đấy.
Vào dịp đầu xuân, quan lại thi nhau khai ấn, mở triện để năm mới có thể thăng quan tiến chức. Học trò, sĩ phu múa bút làm thơ, viết câu đối, bài vè, viết hoành phi để tặng nhau mà chúc tụng ngày đạt công danh. Chuyện khai bút không phải chuyện đùa, các nho sinh chọn lúc giao thừa xong, chọn giờ Hoàng đạo không kể mùng một là ngày tốt hay xấu, mới tiến hành khai bút.
Nhà nông lại khai canh, theo tín ngưỡng dân gian bắt nguồn từ quan niệm "Ơn trời mưa nắng phải thì", người nông dân còn cho đây là dịp để tưởng nhớ đến các vị thần linh có liên quan đến sự được, mất của mùa màng như thần Đất, thần Mưa, thần Sấm, thần Nước, thần Mặt trời... người nông dân cũng không quên ơn những loài vật, cây cối đã giúp đỡ, nuôi sống họ, từ hạt lúa đến trâu bò, gia cầm, gia súc.
Thương nhân, lái buôn rục rịch mở hàng lấy ngày. Những cửa hiệu bày biện những đồ vật mới mẻ, sáng choang, thú hút ánh mắt của khách vui xuân. Vì mọi nhà buôn bán đồng loạt chọn ngày tốt nên phiên chợ đầu xuân vẫn đông, mặc dầu người bán chỉ bán lấy lệ, người đi chợ phần lớn là đi chơi xuân.
Dân tộc Việt vốn cần cù, ai cũng muốn năm mới vận hội hanh thông, làm ăn suôn sẻ. Sau ngày mùng một, dù có mải vui tết cũng chọn ngày "Khai nghề", "Làm lấy ngày". Nếu như mùng một tốt thì chiều mùng một bắt đầu. Người thợ thủ công nếu chưa ai thuê mướn đầu năm thì cũng tự làm cho gia đình một sản phẩm, một dụng cụ gì đó.
Tết là phong tục đẹp của dân tộc Việt, là truyền thống đậm tính nhân văn, phong phú về lễ nghi, giàu có về bản sắc văn hóa dân tộc. Ngày lễ tết của Việt có sức sống vô cùng mãnh liệt, trải qua hàng ngàn năm, dân ta vẫn giữ y nguyên những gì vốn có của người Việt, ẩn chứa trong những lễ nghi còn có bóng dáng của tục lệ phương Bắc, nhưng người Việt luôn biết chắt lọc những cái hay, cái đẹp, cái tinh túy để hòa trộn vào đời sống của mình. Ngàn năm sau, người Việt vẫn thế, dù cho có bị ảnh hưởng của văn hóa phương tây, nhưng phong tục cổ truyền ngày tết vẫn không bao giờ thay đổi, không hề nhạt nhòa, ngày tết vẫn được duy trì trên những nét đại thể, đó là tính dân tộc, đó là lòng tự tôn của dân ta, là nét đẹp tôn trọng truyền thống dân tộc, sẽ mãi mãi lưu truyền ngàn năm vạn năm cho đời đời hậu thế.
Chú thích:
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Việt Nam văn hóa sử cương, nhà xuất bản Tp. Hồ Chí Minh. Tác giả: Đào Duy Anh.
2. Văn hóa dân gian Việt Nam trong bối cảnh văn hóa Đông Nam Á, nhà xuất bản Khoa học Xã hội. Tác giả: Đinh Gia Khánh.
3. Việt Nam phong tục, nhà xuất p2e2u bản Tp. Hồ Chí Minh. Tác giả Phan Kế Bính.
4. Cơ sở văn hóa Việt Nam, nhà xuất bản GD. Tác giả: Trần Ngọc Thêm.
5. Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam: Cái nhìn hệ thống - loại hình, nhà xuất bản Tp. Hồ Chí Minh. Tác giả: Trần Ngọc Thêm.
6. 101 điều cần biết về tín ngưỡng và phong tục Việt Nam, nhà xuất bản Thời đại. Biên soạn: Trương Thìn.
7. Tham khảo ở mục phong tục tập quán, trên trang web Bách khoa toàn thư văn hóa Việt Nam.
8. Tham khảo ở mục lễ tết, trên trang web của Tổng cục du lịch Việt Nam.
Không Khoa Học Ngự Thú Truyện sủng thú cực hay, phá đảo mọi bảng xếp hạng tại Trung. Mn không nên bỏ lỡ siêu phẩm!